‘Wij een week daar, zij een week hier’

Uitwisseling in Polen

Jacob reisde met klasgenoten naar Polen in het kader van een uitwisselingsproject. Het tweetalig onderwijs op zijn school is in het Nederlands en Engels, maar zijn Pools is nu ook veel beter.

Wroclaw

“Ieder jaar gaat de tweede klas van het tweetalig onderwijs van onze school op uitwisseling naar Polen. Wij een week daar, zij een week hier. We gingen naar Wrocław, de vierde stad van het land. We verbleven bij een gastgezin. Veel van ons moesten wennen aan het duidelijke inkomensverschil tussen Nederlanders en Polen.”

Kanapki

“Ik was gekoppeld aan Szczepan (lees: Stephan; wij zeiden Zjet-zje-pan). Hij nam me eerst mee naar het huis van zijn ouders. Het was klein, maar gezellig. Het was middag en zijn ouders waren al voor ons aan het koken. Traditioneel Pools eten: aardappelen met kilo’s rundvlees! Ik probeerde te helpen, maar stond vooral in de weg.

We liepen door naar het huis van zijn grootouders. Een geweldige villa! Met Playstation! Dan heb je geen gemeenschappelijke taal nodig. Zijn opa kende vier woorden Engels: „yes, no, eat, sleep”. Ik sprak na twee dagen vier woorden Pools: „djin dobre, sklep, kanapka, kanapki” (goedemorgen, winkel, broodje, broodjes). Opa gebaarde hoeveel lunch ik meewilde. „Kanapka?” vroeg hij. „Kanapki!” antwoorde ik. We lachten. Hij stopte twee extra boterhammen in het zakje.”

Donker en licht

“Polen heeft een grauwe recente geschiedenis. We bezochten bunkers die gebruikt werden door het verzet. We bezochten Auschwitz-Birkenau. Ik kan niet vertellen wat dat met me deed. Veel van ons begonnen spontaan te huilen bij het zien van de stapels schoenen, brillen en haar. Het prachtige, koninklijke Polen, zoals we zagen in Krakow, was in Wrocław haast niet aanwezig. Alleen de kerk die Szczepan en ik op de zondag bezochten, bezat nog de oude sfeer.

In een land dat eerst voor de nazi’s op de knieën moest en daarna grijs en communistisch heropgebouwd werd, is op het eerste gezicht weinig moois te zien. Maar trek een week op met de hoopvolle jeugd, en dan kijk je hier dwars doorheen. Zij maken het land.”